عفونت دندان
عفونت دندان یکی از مشکلات پررنگ در حوزه دندانپزشکی است که می‌تواند عواقب جدی برای سلامت دهان و جسم داشته باشد. این مسأله نیاز به توجه و درمان جدی دارد تا از پیشرفت عفون و تأثیرات منفی آن جلوگیری شود. در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی آسادنتال ، به بررسی عفونت دندان و علائم و درمان‌های خانگی و دارویی آن می‌پردازیم.
علائم عفونت دندان:
علائم عفونت دندان ممکن است شامل درد شدید، تورم و قرمزی دهان، خونریزی لثه، بوی نامطبوع دهان، و حتی تب باشد. این علائم نشان‌دهنده وجود مشکل جدی در دهان است و نیاز به درمان فوری دارد.
درمان خانگی و دارویی:
استفاده از آب داغ و نمک: شستشو با آب گرم و نمک می‌تواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند. یک چهارم قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کرده و با آن دهان را شستشو دهید.
مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها: در برخی موارد، درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها برای کنترل ویروس یا باکتری‌های عفونی در دهان توصیه میشود. اما توصیه است که قبل از هر درمان دارویی، با دندانپزشک مشورت کنید.
کلینیک دندانپزشکی آسادنتال:
در کلینیک دندانپزشکی آسادنتال، تیم حرفه‌ای از دندان‌پزشکان با تجربه آماده است تا به شما در مواجهه با مشکلات عفونت دندان کمک کند. با امکانات مدرن و روش‌های درمانی پیشرفته، ما به تلاش می‌پردازیم تا به شما خدماتی ارائه دهیم که علاوه بر درمان عفونت، به حفظ سلامت دهان و دندان‌های شما نیز کمک کند. برای دریافت مشاوره و تعیین وقت، با کلینیک آسادنتال تماس بگیرید و به تجربه حرفه‌ای ما اطمینان حاصل کنید.
عفونت دندان و اقذامات درمانی آن
عفونت دندان، یک مشکل جدی دندانی است که نیاز به درمان فوری دارد. زمانی که دندان به پوسیدگی و آسیب‌های جدی تحت‌آسیب قرار می‌گیرد و اقدامات درمانی انجام نشود، عفونت به سرعت گسترش پیدا کرده و عواقب جبران‌ناپذیری را به دنبال دارد.
علائم ابتدایی عفونت دندان، اغلب با درد دندان آغاز میشود. پوسیدگی شدید می‌تواند به طور کامل عصب دندان را تحت تأثیر قرار داده و در صورت عدم درمان، دندان به عنوان یک منبع عفونتی شناخته میشود.
از دیگر علائم عفونت دندان، بوی بد دهان و احساس طعم ناخوشایند در دهان میباشد. در برخی موارد، افزایش دمای بدن و تب نیز ممکن است نشانه‌های این عارضه باشند.
درمان نهایی عفونت دندان اغلب به وسیله دندانپزشک انجام میشود. درمان‌های متنوعی از جمله عصب‌کشی، درمان جراحی و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به کنترل و درمان عفونت دندان کمک کند.
حفظ بهداشت دهانی، انجام دوره‌های منظم پیشگیری و مشاوره با دندانپزشک در مواجهه با مشکلات دندانی می‌تواند از وقوع عفونتها جلوگیری نماید. آگاهی از نشانه‌ها و جلب مشاوره حرفه‌ای در صورت بروز مشکلات، مهمترین قدم در حفظ سلامت دندان‌ها و جلوگیری از عفونت‌های دندانی است.
عفونت دندان چیست؟
عفونت دندان، یک مسأله جدی است که نیازمند توجه فوری و درمان حرفه‌ای میباشد. عدم رسیدگی به دندان‌های پوسیده و آسیب دیده می‌تواند به سرعت به عفونت منتهی شده و تأثیرات بسیار جدی بر روی سلامت کلیه بدن داشته باشد.
علائم ابتدایی عفونت دندان، همچون درد دندان، نباید نادیده گرفته شوند. اگر پوسیدگی دندان‌ها به حدی پیشرفت کند که عصب دندان درگیر شود و تداوم درمان صورت نگیرد، عفونات جدی می‌توانند ایجاد شود. این عفونتها ممکن است از ناحیه ریشه دندان در فاصله بین خط لثه تا استخوان فک آغاز شده و در صورت عدم درمان، به سایر نقاط بدن سرایت کرده و عارضه‌های جدی به وجود آورند.
تداوم درمان عفونت دندان از طریق روش‌هایی همچون عصب‌کشی و جراحی کوچک می‌تواند از گسترش عفونت جلوگیری کرده و به بهبود وضعیت دندان و سلامتی کلیه بدن کمک کند. بسیار مهم است که در هر مرحله‌ای از علائم عفونت دندان، به مشاوره و درمان از دندانپزشک متخصص مراجعه کنید تا برنامه درمانی مناسب و به موقع برای شما تدوین شود و عارضه‌های جدی جلوگیری شود.
عفونت دندان شامل چیست؟
عفونت دندان شامل یک مجموعه پیچیده از علائم و عوارض است که به عنوان یک پدیده تنوع‌بخش در حوزه دندانپزشکی مطرح میشود. این علائم می‌توانند از منشاء‌ها و ناحیه‌های مختلف در دهان ناشی شوند. در ادامه به جزئیات بیشتر در مورد اجزای تشکیل دهنده عفونت دندان می‌پردازیم:
- میکروارگانیسم‌ها:
عفونت دندان معمولاً از وجود میکروارگانیسم‌ها مثل باکتری‌ها شروع میشود. این باکتری‌ها می‌توانند از پوسیدگی دندان، عدم بهداشت دهان، یا آسیب‌های دندانی دیگر ناشی شوند.
- سلول‌های سفید خون:
سلول‌های سفید خون به عنوان سیستم دفاعی بدن در مقابل عفونتها عمل می‌کنند. در صورت عفونت دندان، این سلول‌ها به نقاط عفونی جذب می‌شوند و سعی در مبارزه با باکتری‌ها دارند.
- بافتهای متاثر:
عفونت دندان می‌تواند تأثیر مستقیم بر روی بافتهای اطراف دندان، لثه، و حتی استخوان فک بگذارد. در صورت تأخیر درمان، عوارض این تأثیرات می‌تواند شدیدتر شود.
- عفونت لثه (پریودنتال):
عفونت لثه یا پریودنتیت، یک نوع عفونت دندانی است که از منطقه لثه شروع شده و می‌تواند به تشکیل کیسه‌های عفونی در اطراف ریشه دندان منجر شود.
- عفونت پری‌اپیکال:
عفونت پری‌اپیکال معمولاً از پالپ دندان (عصب دندان) شروع میشود و در انتهای ریشه دندان تشکیل می‌گیرد. این نوع عفونت ممکن است نیاز به درمان عصب‌کشی داشته باشد.
تداوم درمان عفونات دندان و لثه بستگی به تشخیص دقیق و به موقع دارد. انجام مراقبت‌های بهداشت دهانی منظم و مشاوره با کلینیک آسادنتال در هر مرحله از وضعیت دندانی می‌تواند به جلوگیری از عفونتها و حفظ سلامت دهان کمک کند.
علائم عفونت دندان
هنگامی که عفونت دندان رخ می دهد، دندانی که دچار عفونت شده، ممکن است برخی علائم را از خود بروز دهد. از جمله علائم اصلی عفونت دندان، احساس درد دندانی که دچار عفونت شده است، میباشد. همچنین در موارد شدیدتر احساس درد در ناحیه :
- فک
- گردن
- و یا گوش که معمولاً در همان سمت درد دندان قرار دارند نیز است.
درد دندانی که هنگام خوابیدن پیش رونده می باشد از نشانه‌های وجود عفونت در دندان است. همچنین حساسیت به فشار در دهان، حساسیت به غذاها و نوشیدنی های سرد و گرمی نیز از علائم عفونت دندان هستند. از دیگر علائم عفونت دندان می توان به:
- تورم غده‌های لنفاوی، لوزه و گردن
- و یا حتی تورم گونه نیز اشاره کرد.
بوی بد دهان، احساس طعم ناخوشایند در دهان و در برخی موارد تب نیز از نشانه‌های وجود عفونت در دندان می‌باشند. هنگامی که عفونت دندان درمان نشده و شدید شود و بتواند به دیگر نقاط بدن سرایت کند، ممکن است علائم آن تغییر کرده و فرد با علائم جدیدی مواجه شود. از جمله این علائم میتوان به :
- سردرد
- خستگی مفرط
- و احساس ناخوش بودن اشاره کرد.
همچنین بروز تب و لرز با سرخ شدن پوست و یا تعریق نیز از علائم عفونت شدید دندان میباشد. ورم صورت به صورتی که فرد نتواند دهان خود را به طور کامل باز کند و یا در تنفس و قورت دادن آب دچار مشکل شود نیز از علائم جدی عفونت دندان میباشد.
هنگامی که پالس‌‌های قلب افزایش یابند، ضربان قلب بالا می‌رود و سردرد نیز اتفاق می‌‌افتد. این حالت‌ها نیز می توانند از علائم عفونت‌های جدی دندان باشند. همچنین ممکن است تعداد تنفس در این وضعیت از ۲۵ بار در دقیقه نیز بیشتر شود و در برخی موارد تهوع و اسهال نیز بروز یابد.
یکی از علائم عفونت دندان، درد ضربانی است که به طور مداوم در دندان فرد تکرار می‌گردد. بیمار در با این درد در طول شب بیدار می‌ماند و در این موقعیت بیشترین احتمال این است که دندان فرد دچار آبسه و عفونت شده باشد.
عفونت دندان می تواند در نواحی اطراف ریشه و یا نواحی انتهای ریشه دندان پخش شود. عفونت دندان از درگیری‌های اعصاب مرکزی و پالپ دندان سرچشمه می‌گیرد. به طور کلی میتوان گفت در مرکز دندان یک کانال وجود دارد که داخل این کانال رگ‌های خونی و اعصاب دندان وجود دارد که به مجموعه این‌ها پالپ گفته میشود.
هنگامی که پوسیدگی در دندان پیشرفت کرده و به پالپ دندان نزدیک شود، انواع میکروب‌ها و باکتری‌ها به پالپ دندان حمل می کنند و در آن بخش تکثیر می یابند.
- پس از پخش شدن و تکثیر میکروارگانیسم‌ها با تکثیر در پالپ دندان، سبب پخش شدن عفونت در داخل این حفره می گردند
- و در این حالت عفونت در انتهای ریشه دندان نیز انتشار می‌یابد.
- میتوان گفت در این هنگام عفونت به بافتهای مجاور ریشه و یا استخوان فک فرد نیز نفوذ خواهد کرد.
روند عفونی شدن دندان چیست؟
روند عفونی شدن دندان به عنوان یک توالی پیچیده از رویدادها شروع میشود که معمولاً از پوسیدگی دندان ناشی میشود. در ادامه، مراحل اصلی این روند را توضیح می‌دهیم:
پوسیدگی دندان:
روند عفونی شدن دندان معمولاً با پوسیدگی دندان آغاز میشود. پوسیدگی ناشی از باکتری‌های موجود در ته دهان و افزایش اسیدهای تولید شده توسط این باکتری‌ها است. این اسیدها باعث ضعف و آسیب به ساختار دندان می‌شوند.
سوراخ دندان:
پوسیدگی به حدی پیشرفت می‌کند که یک سوراخ در دندان ایجاد میشود. این سوراخ به عنوان درگاه ورود برای باکتری‌ها به داخل داخل دندان عمل می‌کند. با فراگیر شدن باکتری‌ها در این سوراخ، آغاز به تشکیل کلونی و ساختار پلکته‌ای از باکتری‌ها در داخل دندان میشود.
عصب دندان درگیر میشود:
در ادامه، با پیشرفت پوسیدگی، عصب دندان نیز درگیر میشود. این ممکن است باعث درد شدید شود، زیرا عصب دچار تحریک میشود و به عنوان یک واکنش به التهاب دندان عمل می‌کند.
تشکیل کیست و عفونت:
با پیشرفت پوسیدگی و درگیری عصب، ممکن است یک کیست (آبسه) در ناحیه ریشه دندان شکل گیرد. این کیست حاوی مواد التهابی و بافتهای مرده است و ممکن است باعث گسترش عفونت به اطراف ریشه و حتی به سایر نقاط بدن شود.
عوارض و سایر مشکلات:
عفونت دندان، اگر درمان نشود، می‌تواند به مشکلات جدی تر از جمله فرسودگی استخوان فک، شکستگی دندان، و گسترش عفونت به سایر نقاط بدن منجر شود. علاوه بر این، ممکن است باعث تشدید درد، تب، و سایر علائم ناراحتی شود.
تشخیص و درمان زودهنگام پوسیدگی و عفونت دندان از اهمیت بسیاری برخوردار است تا از عواقب جدی و گسترش عفونت جلوگیری شود. بهترین راه برای جلوگیری از عفونت دندان، مراقبت‌های بهداشت دهانی منظم، مصرف مواد شیرینی و نوشیدنی‌های اسیدی
پیشگیری از عفونت دندان
اگر فرد بهداشت دهان و دندان خود را به درستی رعایت نکند، در معرض ابتلا به عفونت دندان قرار می‌گیرد. بنابراین در این بخش توصیه هایی ذکر میشود که می توان با توجه به این توصیه‌ها از بروز عفونت دندان جلوگیری کرد.
با حداقل ۲ بار مسواک زدن در روز با خمیردندان های حاوی فلوراید می توان از بروز انواع عفونتها تا حدود بسیار زیادی جلوگیری کرد.
همچنین حداقل یک بار استفاده از نخ دندان در هر روز نیز برای بهداشت دهان بسیار ضروری میباشد.
با کاهش مصرف مواد قندی
داشتن رژیم غذایی مناسب که شامل مقادیر بالای سبزی و میوجات باشد نیز میتوان از عفونت دندان پیشگیری کرد.
تنباکو و مشتقات آن سبب سرعت‌دهی به بروز عفونت دندان می‌شوند.
بنابراین با اجتناب از استفاده تنباکو و مشتقات آن و همچنین نوشیدن آب حاوی فلوراید و مراجعات منظم به دندانپزشکی میتوان از شر عفونت دندان در امان ماند
درمان عفونت دندان
چگونه عفونت دندان را خارج کنیم؟
مهم ترین امر در درمان عفونت دندان مراجعه فوری به دندانپزشک می باشد. توصیه می شود که فرد بیمار قبل از مراجعه به مطب دندانپزشکی دهان خود را به دفعات زیاد با استفاده از محلول آب و نمک شستشو دهد. همچنین افراد می‌توانند تا زمان مراجعه به پزشک برای رها شدن از درد شدید دندان، شب‌ها از یک عدد مسکن استفاده کنند.
هنگام مراجعه به دندانپزشک، پزشک متخصص محل عفونت دندان را به درستی و با دقت بررسی می‌کند و در این مرحله نوع عفونت مشخص میشود. همچنین در برخی از موارد گرفتن عکس از دندان برای تشخیص محل دقیق عفونت دندان نیز توصیه می‌گردد.
سپس در مرحله بعد، پس از تشخیص دقیق محل عفونت، پزشک تخلیه و درناژ عفونت را انجام می دهد. دندانپزشک معالج در آخرین مرحله کار برای فرد یک آنتی بیوتیک مناسب تجویز می‌کند.
اغلب موارد یک درمان ثانویه مانند درمان ریشه نیز برای درمان کامل عفونت دندان الزامی میباشد. برای جلوگیری از عود کردن عفونت دندان توصیه میشود که با بروز هرگونه پوسیدگی و یا شکستگی در دندان، فرد به سرعت به پزشک مراجعه کند. بنابراین در مجموع میتوان گفت که روند درمان عفونت دندان باید به طور کامل طی گردد، تا فرد دچار عود عفونت نشود.
در موارد شدید میتوان مشاهده کرد که ریشه دندان، بر اثر عفونت مزمن کاملاً از دست رفته و ترمیم و نگه داشتن دندان برای پزشک غیر ممکن میشود. در این حالت دندانپزشک دندان را به صورت کامل با ریشه می‌کشد و عملیات تخلیه عفونت دندان را به اتمام می‌رساند. بنابراین با توجه به مطالب بالا، بهترین راهکار برای مواجهه با عفونت دندان مراجعه به موقع به پزشک متخصص میباشد.
درمان عفونت در پالپ را میتوان به دو بخش :
- برگشت پذیر
- و برگشت ناپذیر تقسیم بندی کرد.
اگر عفونت در بخش پالپ دندان تازه آغاز شده باشد، میتوان آن را به روش های خانگی مختلف موقتا درمان کرد و مانع از گسترش این عارضه در دندان شد.
با درمان اولیه علائم هایی از جمله درد و تورم درد دندان کم کم از بین خواهند رفت. اما اگر آسیب وارده به دندان کاملاً جدی باشد، به عنوان مثال پوسیدگی و یا شکستگی ایجاد شده باشد، لازم است دندان توسط پزشک ترمیم گردد تا از پالپ دندان محافظت شود.
در عفونت ریشه دندان برگشت ناپذیر میتوان گفت آسیبی که به عصب دندان وارد شده است، آنقدر شدید میباشد که دیگر قابل بازگشت نیست. در چنین مواردی دندانپزشک دندان را عصب کشی کرده و تمام عفونت و بافتهای مرده را از ریشه دندان خارج می‌کند. همان طور که اشاره شد در مواردی که عفونت بسیار زیاد باشد و عصب کشی نیز انجام نگرفته باشد دندان باید کشیده شود.
درمان خانگی عفونت دندان
روش‌های درمان خانگی عفونت دندان ممکن است در شرایطی که دسترسی به دندانپزشک مقدور نیست، به تسکین موقتی از درد و علائم کمک کنند. اما لازم به ذکر است که این روش‌ها تنها برای کنترل علائم و بهبود موقت وضعیت استفاده می‌شوند و درمان اصلی باید توسط دندانپزشک انجام شود. همچنین در صورت ادامه علائم یا شدت آنها، مراجعه به دندانپزشک ضروری است.
- شستشو با محلول آب و نمک:
این روش می‌تواند به تسکین درد و کاهش عفونت کمک کند. برای آماده‌سازی محلول، یک چهارم قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب گرم حل کرده و سپس دهان خود را با این محلول شستشو دهید. این عمل را چندین بار در روز تکرار کنید.
- استفاده از جوش شیرین:
جوش شیرین دارای خواص ضد باکتری و ضد التهابی است. می‌توانید یک قاشق چایخوری از جوش شیرین را به مدت چند دقیقه در دهان خود نگه دارید و سپس با آب گلابی دهان خود را شستشو دهید.
- استفاده از کمپرس سرد:
این روش می‌تواند به کاهش ورم و درد کمک کند. یخ را در یک حوله بپیچید و آن را به مدت کوتاهی روی ناحیه دردآور قرار دهید.
- استفاده از روغن میخک:
روغن میخک دارای خواص ضد باکتری و آنتی‌انفلاماتوری است. می‌توانید کمی روغن میخک را روی ناحیه دردآور مالیده یا از آن به عنوان دهانشویه استفاده کنید.
- استفاده از اسانس آویشن:
اسانس آویشن دارای خواص ضد باکتری و ضد التهابی است. می‌توانید چند قطره اسانس آویشن را به یک قاشق چایخوری روغن نارگیل یا روغن زیتون افزوده و آن را در دهان خود بریزید.
- مصرف سیر:
سیر دارای خواص ضد باکتری و ضد التهابی است. می‌توانید یک حبه سیر را خرد کرده و بر روی دندان دردآور قرار دهید یا آن را در دهان خود جلوی دندان دردآور نگه دارید.
توجه: این روش‌ها ممکن است در مواقع ضروری و برای مدت کوتاهی تسکین موقتی از درد فراهم کنند. اما در هر صورت، مراجعه به دندانپزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب از اهمیت بالای برخوردار میباشد.
