در دندانپزشکی، تصویربرداری تشخیصی نقش بسیار مهمی در تشخیص مشکلات دهان و دندان دارد. دو روش رایج عکس OPG و CBCT هستند که هرکدام کاربردهای خاص خود را دارند. اما فرق عکس CBCT با OPG در چیست و چه زمانی به هرکدام نیاز داریم؟ در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی آسا دنتال همراه دکتر زکریا شیربیگی باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
عکس OPG چیست؟
OPG (OrthoPantomoGram) یا عکس پانورامیک دندان یک نوع تصویربرداری دو‌بعدی است که نمای کلی از تمام دندان‌ها، استخوان فک و مفصل‌های فکی را در یک تصویر ارائه می‌دهد. این روش یکی از رایج‌ترین روش‌های تصویربرداری در دندانپزشکی است و معمولا برای بررسی وضعیت کلی دندان‌ها استفاده می‌شود.
کاربردهای عکس OPG
✅ بررسی وضعیت دندان‌های دائمی و شیری
✅ تشخیص پوسیدگی‌های دندان و سلامت عمومی استخوان فک
✅ ارزیابی دندان‌های نهفته مانند دندان عقل نهفته
✅ بررسی بیماری‌های پریودنتال (لثه و استخوان)
✅ مشاهده ضایعات و کیست‌های دندانی
✅ بررسی وضعیت ارتودنسی و ایمپلنت قبل از درمان
بیشتر بدانید: مراحل تراش برای لمینت دندان
عکس CBCT چیست؟
CBCT (Cone Beam Computed Tomography) نوعی تصویربرداری سه‌بعدی (3D) با وضوح بالا است که نسبت به عکس OPG، اطلاعات دقیق‌تری از ساختارهای فک، دندان‌ها، اعصاب و بافت‌های اطراف ارائه می‌دهد. این روش مانند یک سی‌تی‌اسکن مخصوص دندانپزشکی عمل می‌کند.
چه زمانی نیاز به عکس CBCT است؟
✅ بررسی دقیق‌تر ریشه دندان‌ها و کانال‌های عصبی در درمان‌های تخصصی مانند عصب‌کشی (RCT)
✅ بررسی تراکم و شرایط استخوان فک قبل از کاشت ایمپلنت دندان
✅ تشخیص کیست‌ها، تومورها و ناهنجاری‌های فک
✅ بررسی محل دقیق دندان‌های نهفته، مخصوصاً دندان عقل نهفته نزدیک به عصب
✅ برنامه‌ریزی برای جراحی‌های فک و دندان، مانند جراحی ارتوگناتیک یا جراحی لثه
✅ بررسی عوارض احتمالی در درمان‌های ارتودنسی پیچیده
چه زمانی نیاز به OPG داریم و چه زمانی CBCT؟
✔ اگر به بررسی کلی وضعیت دندان‌ها، فک و لثه نیاز دارید → عکس OPG کافی است.
✔ اگر به اطلاعات دقیق برای جراحی، ایمپلنت، عصب‌کشی یا دندان عقل نهفته نزدیک به عصب نیاز دارید → عکس CBCT توصیه می‌شود.
